De cavia of Cavia porcellus behoort tot de familie van de Caviidae of halfhoevigen, een familie waartoe ook de Mara's en Capybara's behoren, de grootste knaagdieren ter wereld. In het wild leeft de cavia in groepjes van 4 tot 20 dieren, één beer met meerdere zeugjes en jongen. De wilde cavia of Cavia aperea is een stuk kleiner dan de cavia’s bij ons en is donkerbruin (agouti) van kleur. De cavia’s zijn vooral overdag actief op zoek naar voedsel. Daarbij schuifelen ze dicht achter elkaar aan, bij voorkeur door hoog gras zodat ze niet teveel opvallen voor eventuele roofdieren. Ze zijn snel en heel alert en als er gevaar dreigt, waarschuwen ze elkaar door te fluiten en te piepen. Op dat signaal gaan ze er als de bliksem vandoor om zich te verschuilen in de struiken of in hun holen, meestal verlaten holen van andere dieren of natuurlijke holen tussen rotsen. Wordt een cavia toch verrast door een roofdier, dan blijven ze 'voor dood' stil zitten. Cavia’s zijn nestvlieders, wat betekent dat pasgeboren jongen na enkele uren al met de ouders meekunnen. Ze zijn behaard, kunnen zien en horen en knabbelen de eerste dag al aan ruwvoeder, ook al moeten ze uiteraard ook moedermelk drinken.

De cavia komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika, meer bepaald de Peruviaanse Andes, en worden daar al zeer lang als huisdier gehouden. Zo blijkt uit gemummificeerde cavia’s dat de Inca’s al cavia’s hielden. Naast een functie als huisdier of offerdier werden en worden cavia’s ginder nog steeds gefokt voor het vlees.
Men vermoedt dat de cavia in de loop van de 16de eeuw door de Spanjaarden en later door de Hollanders naar Europa is gebracht.